Si hai unha
palabra que poida definir a o alto custe
da enerxía esta e a palabra “estafa” porque senón non se pode entender como
sendo un dos países onde menos custes reais ten producir enerxía, xa que as
centrais hiroeléctricas, nucleares e térmicas están máis que amortizadas,e temos
tamén unha gran produción eólica, e solar, temos unha das tarifas eléctricas máis
altas de Europa.
Para comprender a
magnitude da “estafa” temos que saber como se calcula o prezo do “mix“ enerxético
nas poxas que se fan cada hora.
Cando se abre o
mercado diario as enerxías renovables(as chamadas do réxime especial,aínda que
aquí incluíse tamén a coxeración) teñen prioridade de entrada por lei e entran no
“mix” a un custe 0€ (logo veremos que realmente non e así),logo entraría a nuclear
e a hidráulica fluinte ,tamén a custe 0€, e como ca produción delas só non
chega ,para cubrir a demanda entrarían segundo a necesidade as Térmicas de
carbón a un custe medio de 48€/Mw, os ciclos combinados a un custe medio a 54€/Mw,as
hidráulicas regulables e o fuel a 80€/Mw aprox., o prezo final de ese “mix” o
marca a enerxía máis cara que entre, por exemplo si hai demanda e teñen que entrar en funcionamento
as de carbón o prezo de todas(excepto as renovables que para o cálculo do “mix”
sempre e 0€) sería o do carbón, si aínda non chega e teñen que entrar as de ciclo
combinado, pois sería o prezo do ciclo combinado, e así sucesivamente, isto xa
de por si e un timo ,o lóxico sería que cada unha entrase a prezo de custe, máis
un pequeno marxe de beneficios, con este sistema as compañías que xeran enerxía
hidráulica e nuclear teñen unha marxe de beneficios enorme xa que os custes
reais de estas enerxías son moi baixos (hidráulica 3€/Mw,e nuclear sobre 14€/Mw)
,e sempre se pagan o prezo da máis alta que entre, por este método obtiveron
dende o ano 2006 , 22.926 millóns de euros,chamados con sorna dentro do
negocio“windfall frofits” (beneficios caídos do ceo).
Pero aí non remata
todo,como xa dixemos as enerxías renovables sempre entran a custe 0€ no “mix”,e
isto e así porque están primadas fora de el,tendo sempre un prezo fixo vía
subvencións do goberno que de media no ano 2011 foron para a eólica 42€/Mw, a
coxeración 56 €/Mw ,a biomasa 73€/Mw, para solar termoeléctrica 240€/Mw para a solar fotovoltaica de 390€/Mw , cartos que supostamente son como
compensación polo desenrolo destas tecnoloxías e que dende o ano 2006 leváronse
28.144 millóns de euros en subvencións.
Estas son dúas
das razóns polas que prezo final do “mix”e un dos máis caros de Europa, a
pesares de que máis dun terzo da produción provén de enerxías que se obteñen do
sol ,vento e auga que son gratis, e que
as centrais hidroeléctricas, nucleares e a maioría dos parques eólicos están máis
que amortizados.
Pero por si isto
fora pouco os custes do “mix” so representan a metade do custe final da factura
eléctrica, xa que logo hai que sumar os chamados peaxes de acceso, compostos
por: transporte, distribución, xestión comercial, operador de sistema e comisión
nacional de enerxía, moratoria nuclear, interrumpibilidade , custes
extrapeninsulares , primas as enerxías renovables, financiación do déficit
tarifario ,xestión de residuos nucleares, etc.
que no ano 2011 supuxeron máis de 19.500 millóns de euros. E por último hai que
sumarlle tamén os impostos .
Todo iso sumado a
falta de competencia entre produtores que operan en réxime de oligopolio, fai
que teñamos a tarifa máis cara de Europa, só por detrás de Chipre, Malta e Irlanda,que
polo seu carácter insular teñen moitos custes engadidos.
Agora, unha vez
explicada a tarifa podemos comprender
mellor cal e a guerra que se esta a librar pola mesma.
En España existen
dous grandes lobbys eléctricos con intereses contrapostos,por un lado esta
UNESA composta por Iberdrola, Endesa, Gas Natural, EON y HC herdeiros das
grandes infraestruturas públicas da época franquista (pantanos, centrais hidroeléctricas,
nucleares, térmicas, etc) con intereses principalmente nas enerxías tradicionais
,son os que obteñen grandes beneficios cas nucleares e hidroeléctricas co timo
do cálculo do prezo do “mix “ enerxético, son o grupo mais afín o goberno do PP
e pola outra banda a chamada “Triple A” formada por Acciona, Abengoa, ACS na
maioría antigos ladrilleiros que unha vez pinchada a burbulla inmobiliaria e o
amparo das subvencións as enerxías renovables outorgadas polo goberno do PSOE deron a salto as renovables co respaldo
de grandes fondos internacionais obtendo os seus principais beneficios das
subvencións o réxime especial.
Ambos grupos da
man dos seus políticos títeres e influencias varias intentan que as reformas do
mercado eléctrico que se fagan ,recaian
sobre a parte contraria.
Por la súa banda
o goberno só esta interesado en reducir o mal chamado “déficit tarifario” que
segundo eles é o resultado da diferenza do prezo que pagamos e o prezo real de
custe da electricidade algo que claramente é mentira, e que ronda os 25.000
millóns de euros crecendo en máis de 400 millóns por mes e computa como si fose
débeda pública(a través do aval de bonos FADE,etc).
¿Cal sería a
solución máis lóxica para acabar co malchamado “défict tarifario” e rebaixar a
tarifa o mesmo tempo?
Pois sería facer
unha reforma onde no cálculo do prezo do “mix” cada enerxía entrase o seu prezo
de custe máis un marxe de beneficios razoable, non ó prezo da máis cara, acabar
cas primas os parques amortizados e as tecnoloxías que xa están desenroladas ,
quitar conceptos da tarifa como extrapenisularidade, moratoria nuclear, primas,
etc que deberían ir a cargo de outros presupostos, e sobre todo facer un
mercado competitivo, pero como o poder e influencias de ambos grupos son tan
grandes o final o peso das reformas recae sobre os de sempre, os consumidores, facendo
que en menos de dez anos se duplicase o prezo da electricidade, afundindo máis
a economía e facendo inviables moitas empresas, en especial ós grandes
consumidores de electricidade.